GroenLinks en de Partij van de Arbeid (PvdA) deden in 2023 als één partij mee aan de Tweede Kamerverkiezingen en wonnen 25 zetels.
Hoe diervriendelijk stemt GroenLinks-PvdA?
Sinds 2012 onderzoekt Dier&Recht hoe partijen in de Tweede Kamer stemmen over dierenwelzijn. Daaruit blijkt dat GroenLinks al jaren één van de diervriendelijkste partijen is. De PvdA stemde beduidend minder diervriendelijk als regeringspartij in het kabinet-Rutte II, maar stemde onder Rutte IV altijd met GroenLinks mee als het over dieren ging.
Dierenkieswijzer 2023
Verkiezingsprogramma’s
2017
GroenLinks wil een ‘einde aan de intensieve veehouderij’ en ‘aan economistische schaalvergroting die ten koste gaat van dierenwelzijn en landschap.’ De partij erkent de intrinsieke waarde van dieren: ‘kippen moeten kunnen fladderen, varkens moeten kunnen wroeten en koeien horen in de wei.’ Boeren die hun bedrijf verduurzamen, moeten worden beloond. ‘In een duurzame wereld gaat productie van goed voedsel hand in hand met het welzijn van mens, dier en natuur.’
Voorstellen
- Een nationaal programma weidevogels.
- Inzetten tegen de stroperij van en handel in wilde dieren en planten.
- Plezierjacht verbieden. Beheersjacht alleen onder strenge voorwaarden.
- Transitie naar duurzame vismethoden die veel minder negatief effect hebben op het zeeleven en het dierenwelzijn.
- Herstelplannen voor bedreigde vissoorten en kwetsbare ecosystemen.
- Einde aan de bio-industrie. Verplichte weidegang voor koeien en voldoende buitenruimte voor varkens en pluimvee.
- Grondgebonden landbouw en gesloten kringlopen als standaard.
- Landbouw- en huisdieren moeten hun soorteigen gedrag kunnen vertonen.
- Geen nieuwe megastallen, bestaande megastallen verdwijnen.
- Alle stallen worden (brand)veilig.
- Maximum van 4 uur aan veetransporten.
- Teelt van lokale eiwitgewassen bevorderen.
- Verbod op het houden en fokken van nertsen en andere (pels)dieren.
- Verbod op de handel in, import en doorvoer van bontproducten.
- Dierproeven uitfaseren.
- Hoge btw op vlees. Verbod op stunten met vleesprijzen. Alleen vlees met 1 ster van het Beter Leven-keurmerk in de supermarkt.
- Voortrekkersrol in Europa nemen bij het beschermen van natuur en verduurzamen van visserij en landbouw.
2017
De PvdA wil ‘gezond voedsel van een duurzame landbouw’ waarin dierenwelzijn wordt gewaardeerd. ‘Een voedselketen met hart voor mensen, dieren en natuur.’ Boeren moeten kunnen aantonen dat hun dieren een goed leven hebben gehad. Nederland moet de Europese visserijwetgeving ‘zonder dralen’ uitvoeren.
Voorstellen
- Hoge boetes voor, en goede pakkans van, stropers.
- Duurzame visserij belonen en stimuleren bij het verdelen van vangstrechten. Overbevissing tegengaan.
- Veestapel fors verminderen.
- Dierenrechten voor alle soorten vee.
- Boeren verplichten dierenwelzijn te monitoren en te verbeteren.
- Strengere eisen aan brandveiligheid van stallen.
- Meer veevoeders uit eigen akker- en tuinbouwrestproducten, import van soja uitfaseren.
- Antibiotica alleen gebruiken in uitzonderingsgevallen.
- Veetransporten beperken tot 8 uur.
- Slachten in Nederland het uitgangspunt.
- Nederland in 2025 dierproefvrij.
- Inkomenssteun voor boeren vervangen door subsidies t.b.v. dierenwelzijn, duurzaamheid, gezondheid en natuurbehoud.
- Positieflijst voor alle diersoorten.
2021
‘Veel boeren in Nederland zijn vastgelopen in een systeem dat hen dwingt te werken in strijd met de omgeving, de natuur en dieren.’ GroenLinks neemt de gezondheid van mensen en dieren als uitgangspunt. ‘Dieren zijn geen productiemiddelen die ten dienste staan van de mens, maar levende wezens die ruimte en bescherming verdienen. […] GroenLinks strijdt voor de rechten en het welzijn van dieren.’
Voorstellen
- Verbod op plezierjacht. Beheersjacht alleen bij ernstige bedreiging van de volksgezondheid, veiligheid of biodiversiteit.
- Geen entertainment meer met wilde dieren
- Aanscherping van de regels voor het vangen en doden van vissen.
- Zware sleepnetvisserij uitfaseren.
- Bijvangst terugdringen.
- Minstens 10 procent van de wateren volledig wordt gesloten voor menselijke activiteit.
- Dierenwelzijnsregels gelden ook voor vissen in kwekerijen.
- Verbod op verkoop van vissoorten die met uitsterven zijn bedreigd.
- Halvering van de veestapel.
- Einde aan de bio-industrie. Verplichte weidegang en uitloop.
- Verbod op kooien en het doden van eendagskuikens.
- Alle dieren krijgen het recht om soorteigen gedrag te vertonen.
- Geen nieuwbouw van megastallen, bestaande megastallen verdwijnen.
- Verplichte maatregelen tegen hittestress bij dieren.
- Diertransporten beperken tot 4 uur.
- Omslag naar de productie en consumptie van plantaardige in plaats van dierlijke eiwitten.
- Vanaf 2025 alleen vlees in de schappen met 1 ster van het Beter Leven-keurmerk, vanaf 2030 alleen met 2 sterren en vanaf 2035 alleen met 3 sterren.
- Eerlijke prijs voor vlees en vis waarin klimaat- en natuurschade zijn berekend.
- Dierproeven alleen onder strenge voorwaarden.
- Aandacht voor dierenwelzijn in handelsakkoorden.
- Betere regulering van handel in huisdieren.
- Positieflijsten voor alle diersoorten.
- Vuurwerkverbod om dierenleed te voorkomen.
2021
De PvdA wil de landbouw ’terug in balans’ brengen. ‘Al meer dan 70 jaar wordt de veehouderij grootschaliger, met te veel dieren op een te klein oppervlak.’ De sterfte van jonge dieren in veesector moet drastisch omlaag. De partij verschuift subsidies van intensieve naar diervriendelijke veehouderij. Ook komt er meer geld voor toezicht op en handhaving van dierenwelzijnsregels.
Voorstellen
- Overbevissing zoveel mogelijk in Europees verband tegengaan.
- Alleen subsidies voor diervriendelijke en klimaatneutrale landbouw.
- Grondgebondenheid en volledige weidegang in de melkveehouderij.
- Couperen van biggenstaarten stopt.
- Geen import van veevoer, zoals soja.
- Verplichte cameratoezicht in slachthuizen.
- Geen bedwelming van varkens met CO2.
- Verbod op nertsenfokkerij.
- Aandacht voor dierenwelzijn in handelsverdragen.
- Verbod op handel en tentoonstellen van honden en katten die in Nederland niet mogen worden gefokt.
- Levenslang houdverbod na tweede mishandeling van dieren.
2023
De fusiepartij streeft naar ‘een groene welzijnseconomie’ waarin ook het dierenwelzijn verbetert. ‘De mens als heerser over de natuur en dieren maakt plaats voor het besef dat wij als mens afhankelijk zijn van een functionerend ecosysteem met een rijke biodiversiteit.’ Voedselproductie moet ‘in balans met de natuur en met respect voor het dier.’ Dierenrechten komen in de Grondwet.
Voorstellen
- Ecocide wordt strafbaar.
- Rechtspersoonlijkheid voor een specifiek ecosysteem, zoals de Waddenzee of Maas.
- Uitvoering van het Aanvalsplan Grutto.
- One health-benadering om de overdracht van besmettelijke ziekten van dier op mens te voorkomen.
- Verbod op plezierjacht. Beheersjacht alleen bij bedreiging van de volksgezondheid, veiligheid of biodiversiteit.
- Handhaving van de beschermde status van de wolf.
- Misstanden voorkomen bij vermaak met dieren.
- 30 procent van het Nederlandse zeeoppervlak tegen 2030 beschermde status.
- Uitfasering van zware sleepnetvisserij.
- Meer visserijvrije zones.
- Dierenwelzijnsregels gaan ook gelden voor vissen in kwekerijen.
- Gehele keten van de veehouderij in 2030 dierwaardig. Verplichte weidegang en uitloop. Verbod op kooien en medisch onnodige ingrepen.
- Forse verkleining van de veestapel.
- Beter verdienmodel voor boeren met beloningen voor agrarisch natuurbeheer, landschapsbeheer, CO2-opslag en waterberging.
- Invoering van een graslandnorm.
- Kortere diertransporten.
- Cameratoezicht in slachthuizen.
- In 2030 alleen producten in de schappen met minimaal 2 sterren van het Beter Leven-keurmerk, in 2040 alleen met 3 sterren.
- Opschaling van cellulaire landbouw.
- Dierproeven alleen toestaan om een substantiële verbetering van de volksgezondheid te bereiken.
- Ambitieuze herziening van de EU-dierenwelzijnswetgeving.
- Gemeenschappelijk landbouwbeleid omvormen tot Gemeenschappelijk voedselbeleid.
- Subsidies voor de productie van dierlijke producten verdwijnen.
- Verbod op de handel en import van dieren die niet in Nederland mogen worden gefokt
- Regulering van de tarieven van dierenartsen.
2024
GroenLinks-PvdA pleit voor Europese rechten voor dieren en natuur. De bio-industrie verdwijnt. ‘Koeien moeten kunnen grazen, kippen scharrelen, varkens wroeten.’ Dierenwelzijnsregels gaan ook gelden voor vissen. Het Gemeenschappelijk landbouwbeleid wordt omgevormd een Gemeenschappelijk voedselbeleid met meer aandacht voor plantaardige productie en consumptie. Supermarkten worden verplicht om hun aanbod in overeenstemming te brengen met wetenschappelijke richtsnoeren voor gezonde en duurzame voeding.
Voorstellen
- Europese Natuurherstelwet voortvarend uitvoeren. Uiterlijk in 2050 moeten alle ecosystemen in goede staat zijn.
- Natuurgebieden met elkaar verbinden. In 2030 beslaan beschermde natuurgebieden 30 procent van het land- en zeeoppervlak van de EU.
- In Europees verband rechten toekennen aan de natuur.
- Bindend Europees handvest om dierenrechten vast te leggen.
- Fok van pelsdieren en import van bont verbieden.
- Dierproeven uitfaseren.
- Verbod op genetisch modificeren en klonen van dieren
- Dierenwelzijnsregels gaan ook gelden voor vissen, zowel in kwekerijen als bij de visvangst in open water.
- Alleen commerciële visvangst als het ecosysteem gezond is. Uitsluitend de natuurlijke aanwas aan vis wordt weggevangen.
- Zware sleepnetvisserij uitfaseren en bodemverstorende visserij in zeereservaten verbieden.
- Experimenten met pulsvisserij.
- Zowel sleepnet- als pulsvisserij toetsen aan dierenwelzijnsnormen.
- Geen subsidie voor de bouw van vissersschepen.
- Vrijstelling van brandstofaccijns voor de visserij schrappen.
- Klimaatneutrale landbouw en landgebruik in 2040.
- Landbouwsubsidies koppelen aan eisen voor vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.
- Boeren belonen voor de opslag van koolstof in landbouwbodems.
- Verplichte recycling van fosfaat en andere voedingsstoffen uit rioolwaterzuiveringsslib.
- Halvering van pesticidengebruik in 2030, uitfasering van chemische pesticiden in 2040.
- Inkomenssteun aan boeren vervangen door steun aan biologische, natuurinclusieve en dierwaardige kringlooplandbouw, beloningen voor de maatschappelijke diensten en ondersteuning van een gezonde voedselomgeving.
- Europese normen voor natuurinclusieve en dierwaardige kringlooplandbouw. Deze vormen de grondslag voor een duurzaamheidslabel, naast het biolabel.
- De eiwittransitie bevorderen, met als tussendoel dat in 2030 onze eiwitten voor 60 procent uit plantaardige bronnen komen en voor 40 procent uit dierlijke bronnen.
- Teelt van biobased bouw- en isolatiematerialen, zoals hout en hennep, stimuleren.
- Boeren steunen bij de inzet van lichte landbouwrobots.
- De Europese veestapel flink verkleinen, mede door een verbod op megastallen, een graslandnorm en strengere dierenwelzijnseisen.
- Een einde aan de bioindustrie. Alle huisvesting voor landbouwdieren moet gaan voldoen aan de hoogste normen voor dierenwelzijn en volksgezondheid.
- Een einde maken aan nodeloze verminking van landbouwdieren, zoals het castreren van biggen.
- Verplicht Beter Leven-keurmerk voor alle producten met dierlijke ingrediënten.
- Diertransporten aan banden leggen.
- Het Gemeenschappelijk landbouwbeleid wordt een Gemeenschappelijk voedselbeleid, dat nationale en lokale overheden helpt om te werken aan een gezonde voedselomgeving.
- Investeren in precisiefermentatie en kweekvlees
- Strenge Europese regels voor transgenetische modificatie, waaronder een etiketteringsplicht.
- Supermarkten verplichten om hun aanbod in overeenstemming te brengen met wetenschappelijke richtsnoeren voor gezonde en duurzame voeding.
- Een Europees voedselkeuzelogo zoals de Nutri- Score moet de keuze van consumenten voor gezonde en duurzame productgroepen bevorderen.
- In 2030 wordt in de EU 50 procent minder voedsel verspild.
- Mondiale akkoorden over de bescherming van biodiversiteit en oceanen uitvoeren.
- Uitbreiding van de Europese wet tegen ontbossing. Europese financiële instellingen mogen geen bedrijven financieren die wereldwijd bossen vernietigen.
- Akkoorden met landen buiten de EU mogen niet ten koste gaan van een gezonde visstand.
- Wederkerigheid van standaarden bij de handel in voedsel.