Sandra Beuving, directeur van de Stichting Ondersteuning Dierencoalitie, en Anne Hilhorst, directeur van Wakker Dier, spraken donderdag met leden van de Tweede Kamercommissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) over de Wet dieren.
In een rondetafelgesprek, waar ook veehouders, wetenschappers en de inspecteur-generaal van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) aan deelnamen, pleitten de dierenbeschermingsorganisaties voor behoud van het amendement-Vestering, dat in 2021 door beide Kamers werd aangenomen en het verbiedt om dieren pijn of letsel toe te brengen, of te beperken in hun gezondheid of welzijn, om ze te huisvesten. De veehouderij zou moeten worden aangepast aan de dieren in plaats van dieren aan de veehouderij.
Het kabinet vindt het amendement onuitvoerbaar. Via een Nota van wijziging zou de wet worden afgezwakt en krijgt de minister van LNV de bevoegdheid om te bepalen wat ‘dierwaardig’ concreet betekent. Beuving en Hilhorst wezen er in hun inbreng en antwoorden op dat dieren dan worden overgeleverd aan de grillen van de politiek.
De LNV-commissie van de Tweede Kamer debatteert maandag met minister Piet Adema (ChristenUnie) over de Nota van wijziging.
Duidelijkheid voor de lange termijn
Beuving noemde het amendement-Vestering in haar bijdrage een ‘broodnodige koerswijzing’. Doordat het de wet is, in plaats van een beleidsbrief of een visie — zoals eerdere bewindslieden al schreven — is het niet onderhevig aan kabinetswisselingen:
Een wet geeft duidelijkheid voor de lange termijn, en dat is precies waar niet alleen dierenbeschermers, maar ook boeren om vragen.
Dan weten zij zeker dat investeringen in nieuwe stallen niet door een volgend kabinet overbodig worden gemaakt — of dat een volgend kabinet juist weer méér vraagt. Dan kunnen ook banken, supermarkten en andere ketenpartijen zich voorbereiden en aanpassen op het nieuwe systeem.
Hilhorst bracht in dat het amendement een aantal grote misstanden in de veehouderij afschaft. De Nota van wijziging zou overtredingen juist afzwakken. Het afbranden van biggenstaarten en het dieren permanent ontzien van de mogelijkheid om hun natuurlijke gedrag te vertonen, zou niet meer als dierenmishandeling kunnen worden vervolgd, maar geldt dan als een bestuursrechtelijke overtreding.
8 op de 10 kiezers zijn vóór
Uit de Dierenkieswijzer van vorig jaar bleek dat vier op de vijf Nederlanders vinden dat dieren in de veehouderij hun natuurlijke gedrag moeten kunnen vertonen. Ook de meeste kiezers van BBB, NSC, PVV en VVD, de vier partijen die onderhandelen over de vorming van een kabinet.
Die meningen zijn niet veranderd, blijkt uit onderzoek van Kieskompas uitgevoerd in opdracht van Varkens in Nood, Vier Voeters en Wakker Dier. Nog steeds zegt zo’n 80 procent dat de veehouderij in Nederland dierwaardiger moet worden. Zo’n 60 procent voelt zich ongemakkelijk bij de manier waarop dieren worden gehouden om eieren, vlees en zuivel te produceren. Hun stem telt ook, zei Hilhorst: ‘Zij zijn ook een stakeholder in dit verhaal.’
Steun de boeren die voorop lopen
Beuving wees in haar antwoord op een vraag van Laura Bromet (GroenLinks-PvdA) op het rapport A life worth living, waarin onder meer de betrokken organisaties van de Dierencoalitie en Stem voor Dieren aan de hand van de ervaringen van koploperboeren aanbevelingen doen voor een dierwaardige veehouderij.
‘Ondersteun, faciliteer, maar vooral: investeer in koplopers,’ zei Beuving.
Niet alleen bereiden zij de weg voor voor de rest, steken zij hun nek uit zonder eventuele garanties, maar zij zijn ook de boeren van het nieuwe normaal of het nieuwe systeem.
De politiek richt zich vooral op de grote middengroep, maar die zitten volgens Beuving vast tussen een markt die intensief boeren beloont en een overheid die wet- en regelgeving en subsidiestromen ook heeft ingericht op het oude systeem. Door die subsidiestromen te verleggen en bijvoorbeeld de vergunningverlening voor dierwaardige veehouderij los te trekken, kan de groep koplopers groeien en trekken zij geleidelijk en uiteindelijk de middengroep mee.
Meer fragmenten uit het rondetafelgesprek op YouTube. Lees ook de position papers die de Dierencoalitie en Wakker Dier vooraf met de Kamercommissie hadden gedeeld: